Tworzony od 90 lat Polski Słownik Biograficzny będzie miał drugą serię
29 stycznia 2024, 16:39Jeden z największych i najważniejszych projektów naukowych polskiej humanistyki, Polski Słownik Biograficzny (PSB), ukazuje się od 1935 roku. Pracują nad nim naukowcy z Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Przez ostatnich 90 lat pracowało przy nim ponad 4000 specjalistów z kraju i zagranicy. Od 2022 roku tworzona jest lista haseł, które znajdą się w serii uzupełniającej słownika. Projekt zbliża się do końca, a na liście znajdzie się 30 tysięcy haseł.
Zagadka ptasich wędrowców rozwiązana
28 lutego 2008, 09:44Chyba wszyscy wiemy, że wiele gatunków ptaków co roku zakłada gniazdo w tym samym miejscu i składa w nim jaja. Przez wiele lat bezskutecznie poszukiwano jednak odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób ptaki wybierają miejsce swojego pierwszego lęgu. Naukowcy z Uniwersytetu stanu Maryland nie dali jednak za wygraną - na podstawie badań pleszki (Ruticilla phoenicurus), niewielkiego ptaka śpiewającego, znaleźli prawdopodobne rozwiązanie tej zagadki.
Kto pierwszy szukał obcych?
30 stycznia 2009, 12:12Pierwsze próby nawiązania kontaktu z obcymi, np. Marsjanami czy Wenusjanami, nie przypadają wcale, jak mogłoby się wydawać, na XX wiek. Okazuje się, że już w XIX wieku co najmniej kilku naukowców zastanawiało się nad metodami komunikowania z innymi cywilizacjami.
Nietoperz dostrojony na zachodzie słońca
30 marca 2010, 15:41Naukowcy z Instytutu Ornitologii Maxa Plancka ustalili, że nocki duże (Myotis myotis) orientują się w ciemnościach dzięki ziemskiemu polu magnetycznemu i choć są aktywne głównie nocą, kalibrują swój kompas na podstawie położenia słońca podczas zachodu.
Złapano nieuchwytny kwas węglowy
3 stycznia 2011, 10:29Istnieje substancja, z którą każdy z nas ma do czynienia na co dzień, ale która uparcie wymyka się naukowym badaniom. To kwas węglowy, który austriackim uczonym po raz pierwszy udało się schwytać i zbadać w gazowej formie.
Mózg dorosłych bardziej elastyczny niż sądzono
10 grudnia 2011, 07:00Podczas nauki topografii miasta w mózgach londyńskich taksówkarzy zachodzą zmiany strukturalne, które wskazują, że nawet w późniejszym wieku możliwe jest uczenie się, a niewykluczone, iż za pomocą nauki można rehabilitować uszkodzony mózg.
Pobyt na oddziale intensywnej terapii często kończy się zespołem stresu pourazowego
26 lutego 2013, 13:46Badania osób, które w wyniku ostrego urazu płuc trafiły na oddział intensywnej opieki medycznej (OIOM) i były mechanicznie wentylowane, ujawniły, że u 1 pacjenta na 3 rozwijają się objawy stresu pourazowego (PTSD). Utrzymują się one nawet do 2 lat.
Tajemnicze światło
20 listopada 2014, 12:08Międzynarodowy zespół ekspertów odkrył niezwykłe źródło światła znajdujące się w odległości 90 milionów lat świetlnych od Ziemi. Niewykluczone, że zaobserwowany obiekt to supermasywna czarna dziura, która została wyrzucona z własnej galaktyki po tym, jak połączyła się z inną czarną dziurą. Zjawisko takie opisywaliśmy już poprzednio.
Czas głowonogów
25 maja 2016, 09:47Zmiany klimatyczne powodują, że jedne gatunki przegrywają, inne zaś wygrywają. Zjawisko to zauważono na lądach, a oceany nie są tutaj wyjątkiem. Najnowsze badania dowodzą, że zmiany środowiskowe prowadzą do zwiększenia się liczby głowonogów, gromady, do której należą m.in. ośmiornice i kałamarnice.
ONZ zapobiega konfliktom
19 lipca 2017, 13:26Analiza głosowań na forum ONZ z ostatnich 65 lat dowodzi, że organizacja ta nie jest tylko biernym obserwatorem wydarzeń, ale pomaga zapobiegać konfliktom. Naukowcy z Dartmouth College i Ohio State University szczegółowo przyjrzeli się 5143 głosowaniom Zgromadzenia Ogólnego ONZ z lat 1946-2011